De Romeinen wisten al dat evenementen een belangrijke rol kunnen spelen bij het beïnvloeden van het grote publiek. Omschakeling naar een kringloopeconomie vraagt om een massale verandering en wie heeft er genoeg invloed om die verandering in goede banen te leiden? De evenementenindustrie is een van de koplopers die de duurzaamheidsboodschap bovenaan de maatschappelijke agenda zouden willen zien. Tijdens Circle of Life, een congres over circulair ondernemen, laat duurzaamheidsstrateeg Milan Meyberg de aanwezige planners een poepje ruiken.

Tekst Monica Rypma - Fotografie Jordi Wallenburg

Met kenniscongres 'Circle of Life' kickstart het jaar 2020 voor iedereen die betrokken is bij de organisatie van zakelijke evenementen. De achterliggende gedachte bij dit congres is dat er weliswaar veel wordt gesproken over duurzaamheid in de evenementenbranche maar minder over de rol van de branche als verspiller. Wereldwijd is de evenementenbranche ook vooraanstaand acteur als het gaat over verspilling en vervuiling. Denk aan gebruik van plastic, verplaatsing per vliegtuig en food-waste in hotels. Hoe kunnen we samen zakelijke evenementen toekomstbestendig maken, en hoe krijgen we de branche in beweging om de deur te openen naar een circulaire samenleving? Hiervoor zijn drie notabele sprekers uitgenodigd, elk met een andere invalshoek.

De feiten op een rij
Mark Beumer van netwerk 'Het Groene Brein' is adviseur voor leidinggevenden bij overheid en bedrijven. Het Groene Brein geeft consulten op het terrein van duurzaamheid en innovatie. Zijn presentatie opent het congres en meteen ook het debat. Mark legt de vinger op de zere plek door te spreken over het belang een nieuwe visie te ontwikkelen over economisch succes.

Het verdienmodel van de huidige lineaire economie bevordert verspilling. Hij daagt de aanwezigen uit met een eenvoudige vraag; "Hoe oud is de smartphone die je vandaag gebruikt? Waarom heb je je vorige model afgedankt?" Om te kunnen komen tot een circulaire economie moet het verdienmodel anders in elkaar zitten. Nu is het lonend om producten te maken die snel moeten worden vervangen en hiermee wordt verspilling beloond terwijl de afvalberg groeit. Het moet juist economisch aantrekkelijk worden om iets te produceren dat niet kapotgaat. Als voorbeeld noemt Mark bedrijven die hun product in bezit houden en leasen ipv verkopen. Zo zijn er consumentenapps om producten die af en toe worden gebruikt, zoals een boormachine, met elkaar te delen.

Veel mensen kennen al de drie R's (Reduce, Re-use, Recycle) maar de presentie toont een piramide met wel tien R's; recover (wat vaak wordt bedoeld als het woord recycle wordt gebruikt) staat onderaan. Re-purpose, re-manufacture, repair of refurbish zijn andere kringloop principes en helemaal bovenaan staat refuse. Gewoon weigeren het te gebruiken. Minder is meer.

Hand in eigen boezem
Dat sluit mooi aan bij de insteek van Hans Steenbergen, foodservice filosoof en initiatiefnemer van het online magazine 'Food Inspiration'. Weiger afval, is een van zijn aanbevelingen. Hij illustreert dit in een komische fake news video, waar hij geobserveerd door Donald Trump, zijn eigen variant brengt van de meer-minder speech; Minder 'waste' moet weer 'great' worden. Trendwatcher Hans ziet een radicaal veranderd eet- en maaltijdpatroon in de toekomst. De trend naar meer plantaardige diëten is inmiddels verplaatst naar het hoofdpodium en is allang het imago kwijt van geitenwollen alternatief. Sterrenchefs bereiden zich voor op menu's waar vlees of vis de bijlage zal zijn. De heilige drie-eenheid van ontbijt, lunch en diner zal worden vervangen door iedereen zijn eigen maal op zijn eigen tijd. Binnen de wereld van toonaangevende chefs groeit een focus op "het verhaal achter het bord". Werken met lokale producenten is daarvan een voorbeeld. Hierdoor ontstaat een korte afstand tussen de origine van het product en de keuken. Dat komt ook de versheid en kwaliteit ten goede. Eten wat in seizoen is, is ook een manier voor consument en producent om bij te dragen aan duurzaamheid. Ten slotte zou een no-show charge voor evenementen de norm moeten worden, zodat voedselverspilling bij congressen kan worden teruggedrongen. Momenteel gaat bij zakelijke evenementen gemiddeld ruim 30% van het voedsel rechtstreeks de afvalbak in.

Tijdens de pauze is er gelegenheid om de locatie Amsterdome te bezoeken. Het congres startte met een korte film over de geschiedenis van dit schoolvoorbeeld van circulair bouwen. Van wat ooit het Nationaal Luchtvaartmuseum was, werd het afbraak-bouwmateriaal jarenlang opgeslagen tot het vorig jaar volledig werd geïntegreerd in de bouw van deze circulaire eventlocatie. Andere duurzame elementen zijn hergebruik van vintage lampen afkomstig van Station Brussel-Centraal. Statafels zijn gemaakt van recyclet plastic en via klimaatbeheersing en bouwelementen is het gebouw energieneutraal.

Zero-impact
De laatste spreker was zo te zien ook de jongste. Milan Meyberg was in levenden lijve niet meteen te herkennen van zijn profielfoto die dateert uit de tijd dat hij DJ en festival-onderzoeker was bij DGTL, een van de groenste festivals ter wereld. Milan gebruikte festivals als living lab om vraagstukken rondom duurzaamheid aan te pakken. Hij gaf het voorbeeld van een green deal voor green events en afvalvrije festivals. Hij raadt het publiek aan om afval niet langer als dusdanig te zien maar rigoureus te denken over afval als grondstof. Bij de groene festivals wordt ter plaatse compost gemaakt en zelfs bij de toiletten wordt er volop gerecyclet. Een komische noot was de illustratie van een flow-chart waarmee onder andere precies werd berekend hoeveel urine en kilo's poep 30.000 festivalbezoekers produceren. Vervolgens komt de composttoilet met een duurzaam antwoord op deze overproductie.

DGTL, begonnen in Amsterdam, is één van de meest circulaire festivals ter wereld en winnaar van vele prijzen. Inmiddels vindt DGTL jaarlijks plaats in steden over de hele wereld. Het enthousiasme van Milan werkt aanstekelijk. Dit blijkt uit de laatste uitslag van de opiniepeiling die gedurende het congres digitaal wordt bijgehouden. Sjoerd Weikamp spoort iedereen aan om te bedenken welke verandering ze zelf persoonlijk willen doorvoeren na bijwonen van dit seminar. In elk geval krijgen de deelnemers een opvolging via een e-magazine. Bij de netwerk borrel na afloop is er een levendige discussie nog aangewakkerd door de geserveerde chocolade sprinkhanen en grondwormloempia's.

Duurzame websites op een rijtje

• www.greendeals.nl/green-deals
• www.greendeals.nl/green-deals/afvalvrije-festivals
• www.greenkey.global
• www.gstcouncil.org